Podczas korzystania z sieci Internet często podajesz adres e-mail na przeróżnych stronach WWW, formularzach, podczas zakupów czy zapisując się do newsletterów. Jest to najczęstsza przyczyna odbierania spamu na swojej skrzynce e-mail. Duża część użytkowników w takich sytuacjach podaje alternatywny adres e-mail, z którego na co dzień nie korzystają, aby chronić się przed niechcianą korespondencją na właściwej skrzynce pocztowej.
- Co to jest SPAM?
- Jaki jest cel SPAM’u?
- Jak można rozpoznać SPAM?
- Jak zablokować spam?
- Czy SPAM może być niebezpieczny?
- Dobre praktyki przy odbieraniu SPAM’u
Co to jest SPAM?
Spamem nazywane są wiadomości e-mail, które wysyłane są masowo do użytkowników. W definicji spamu bardzo ważny jest fakt, że odbiorcy takich przesyłek nie akceptowali oraz w żaden sposób nie zamawiali odbierania takich wiadomości (w przeciwnym wypadku nie można takiej wiadomości nazwać spamem). Wiadomości typu spam występują także w innych postaciach, np. SMS. Spam to zatem niechciane wiadomości, które nadawane są często w tysiącach lut setkach tysięcy sztuk do wielu adresatów, którzy nie wyrazili chęci ich otrzymywania. Wyróżniają się o tym, że nie są w jakikolwiek sposób personalizowane i często przedstawiają ogólne wiadomości reklamowe, które zazwyczaj nas nie interesują i z biegiem czasu stają się dla nas uciążliwe.
Regulacje dotyczące SPAM’u w polskim prawie
Dokładnej definicji czym jest spam nie znajdziemy w polskim ustawodawstwie, ale pewne regulacje rzucają światło na kwestie dotyczące spamu. Kliknij poniżej, aby rozwinąć informacje dot. regulacji prawnych związanych ze spamem.
Art. 10. 1. Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.
2. Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny.
3. Działanie, o którym mowa w ust. 1, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w art. 9 ust. 3 pkt 1.
W polskim prawie znajdziemy też uregulowania dotyczące wysyłania niezamówionych informacji handlowych. Aby wiadomość e-mail została uznana za informację handlową musi spełnić warunki określone w: art. 2 i art. 9 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną:
Art. 2. Określenia użyte w ustawie oznaczają:
2) informacja handlowa – każdą informację przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych korzyści od producentów, sprzedawców i świadczących usługi;
W dalszej części ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną znajdziemy następujące zapisy nt. niezamówionych informacji handlowych:
Art. 9. 1. Informacja handlowa jest wyraźnie wyodrębniana i oznaczana w sposób niebudzący wątpliwości, że jest to informacja handlowa.
2. Informacja handlowa zawiera:
1) oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest ona rozpowszechniana, oraz jego adresy elektroniczne;
2) wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych korzyści, o ile są one składnikiem oferty;
3) wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszają przepisów ustawy:
1) z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.) oraz
2) z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, z późn. zm.).
Ponadto w polskim prawie można znaleźć te informacje o możliwych karach, które mogą spotkać osoby, które rozsyłają niezamówione informacje handlowe. Mowa tutaj o karze grzywny, którą orzeka się na podstawie kodeksu wykroczeń w wysokości od 20 do 5000 zł. Dodatkowo warto wiedzieć, że wysyłka spamu w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług elektronicznych stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, z którym mogą się wiązać dodatkowe sankcje wynikające z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Art. 24. 1. Kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówione informacje handlowe, podlega karze grzywny.
2. Ściganie wykroczenia, o którym mowa w ust. 1, następuje na wniosek pokrzywdzonego.Art. 25. Orzekanie w sprawach o czyny określone w art. 23 i 24 następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Jaki jest cel SPAM’u?
Wysyłka niechcianej korespondencji (czyli spamu) ma najczęściej tylko jeden cen – przedstawić swoją ofertę i zarobić pieniądze na przeprowadzonej transakcji. Spamerze wysyłają takie wiadomości najczęściej na miliony adresów e-mail i na podstawie efektu skali oczekują, że nawet mniej niż 1% adresatów wykona akcje, które mogą spowodować konwersje.
Warto wiedzieć, że spam nie zawsze jest powiązany z chęcią dokonania transakcji. Często są to również praktyki, które można podpiąć pod oszustwa, np. podszywanie się pod nadawcę (tzw. phishing), gdzie celem takiego spamu jest uzyskanie danych osobowych lub danych dostępowych od użytkownika. W załącznikach takich wiadomości może być zainstalowane również niebezpieczne oprogramowanie (wirusy), które po otwarciu mogą zostać zainstalowane na urządzeniu adresata wiadomości.
Jak można rozpoznać SPAM?
Zdecydowanie każdy użytkownik posiadający skrzynkę e-mail odebrał kiedyś przesyłkę, która była spamem. Osoby rozsyłające spam korzystają z wielu technik, które mają zachęcić odbiorcę to otworzenia ich wiadomości, odczytania jej treści lub kliknięcia w link lub załącznik zawarty w wiadomości e-mail.
Przykład SPAM’u z niechcianą ofertą handlową
Na pewno spotkałeś się z ofertami handlowymi, które polegają na przedstawianiu różnych towarów i usług. Z pewnością też byłeś zdziwiony, że otrzymujesz takie wiadomości e-mail pomimo, że przecież nigdzie nie podałeś adresu e-mail nadawcy takiej korespondencji.
Pamiętaj w takiej sytuacji, że regulaminy i warunki, które akceptujesz na różnych stronach WWW mogą mieć ukryte mało widoczne zapisy, które zezwalają danemu podmiotowi na przetwarzanie i przekazywanie Twoich danych osobowych (w tym adresem e-mail) innym podmiotom. Takie podmioty trzecie mogą zakupić bazę danych od podmiotu, u którego zaakceptowałeś takie warunki i następnie rozsyłać spam.
Przykład podszywania się pod nadawcę (tzw. phishing)
Najczęstszymi przykładami phishingu jest podszywanie się pod znaną markę, która wzbudza zaufanie (np. bank).
Nadawcy takich wiadomości e-mail najczęściej grają na emocjach odbiorcy, np. poprzez umieszczanie w takich wiadomościach informacji o blokadzie konta lub wezwaniu do zalogowania się do swojego konta. Odnośniki znajdujące się w takich wiadomościach prowadzą na fałszywe strony logowania, łudząco podobne do prawdziwej witryny, gdzie można podać swoje dane do logowania. Jeśli podasz swoje dane na takiej fałszywej stronie, to trafią one do oszustów, którzy następnie spróbują wykorzystać je przeciwko Tobie (np. wykonując operacje lub wyprowadzając środki pieniężne).
Jak zablokować SPAM?
Nikt jeszcze nie wymyślił skutecznego sposobu na blokadę wszystkich niechcianych wiadomości e-mail, które trafiają na nasze skrzynki e-mail. W chwili obecnej najbardziej skutecznym sposobem jest stosowanie specjalnych filtrów antyspamowych, które oceniają odbierane wiadomości na podstawie zastosowanych reguł. Firmy dostarczające takich reguł prześcigają się w projektowaniu coraz bardziej skuteczniejszych filtrów. Dodatkowym zabezpieczeniem przed spamem jest praca administratorów, którzy zarządzają serwerami pocztowymi.
Na serwerach Domenomania.pl zastosowane są skuteczne zabezpieczenia antyspamowe (m.in. SpamAssassin), które są w stanie zablokować większość niechcianej korespondencji. Przeczytasz więcej o ich aktywacji i konfiguracji w poniższych artykułach:
Warto również uzupełnić te zabezpieczenia własnymi regułami, które możesz w prosty sposób dodać na swoich skrzynkach e-mail.
Czy SPAM może być niebezpieczny?
Spam może być niebezpieczny. Wiadomości spamowe często zawierają złośliwe oprogramowanie lub próbują wyłudzić poufne informacje od użytkowników.
Wiadomości phishingowe, fałszywe e-maile, oszustwa związane z pomocą techniczną, oszustwa związane z wydarzeniami, oszustwa z opłatami zaliczkowymi, malspam oraz spamowe połączenia i SMS-y to przykłady różnych rodzajów spamu, które mogą stanowić zagrożenie dla użytkowników.
W przypadku kliknięcia podejrzanego łącza, otwarcia podejrzanego załącznika lub udostępnienia poufnych informacji, użytkownik może narazić swoje urządzenie na zainfekowanie złośliwym oprogramowaniem, utratę danych osobowych, kradzież tożsamości lub straty finansowe. Dlatego ważne jest zachowanie ostrożności i unikanie interakcji z wiadomościami spamowymi.
Dobre praktyki przy odbieraniu SPAM’u
Wiadomości e-mail typu spam w większości nie niosą ze sobą żadnego zagrożenia, jednak trafiają się też takie, które są bardzo groźne dla odbierającego, np. wyłudzenie danych osobowych lub danych dostępowych (tzw. phishing) czy wirusy ukryte w dołączanych załącznikach.
Dobre praktyki przy odbieraniu niechcianych wiadomości (SPAM’u):
- Nie otwieraj załączników, znajdujących się w wiadomościach pochodzących od nieznanych nadawców.
- Nie odpowiadaj na wiadomości od podejrzanych nadawców (np. od osób, które mają dla Ciebie duże pieniądze).
- Nie podawaj wszędzie swojego adres e-mail, jeśli nie jest to konieczne. Używaj do tego celu alternatywnych adresów e-mail, z których na co dzień nie korzystasz. Unikniesz w ten sposób dużej ilości spamu.
- Sprawdzaj dokładnie odnośniki znajdujące się w wiadomościach, które chcesz kliknąć (zweryfikuj przed kliknięciem pod jaki adres prowadzą).
- Korzystaj z zabezpieczeń antyspamowych dostępnych na hostingu, konfiguruj własne filtry antyspamowe oraz korzystaj z oprogramowania antywirusowego na swoich urządzeniach.
- Jeśli otrzymałeś spam, sprawdź na dole wiadomości czy jest dostępny odnośnik, który służy do wypisania się z listy adresów e-mail.
Sprawdź także: