W poniższym artykule znajdziesz informacje odnośnie podstawowych komend bash, których możesz używać w wierszu poleceń podczas połączenia SSH do operacji związanych z zarządzaniem plikami.

• Komenda: chmod
• Komenda: cksum
• Komenda: md5sum
• Komenda: cp
• Komenda: file
• Komenda: ln
• Komenda: ls
• Komenda: mv
• Komenda: rm
• Komenda: touch

Komenda: chmod

Polecenie chmod służy do ustawiania wskazanych praw dostępu do pliku lub wielu plików. Aby zmiana uprawnień była możliwa, musisz posiadać prawa do jego edycji, czyli być jego właścicielem. By zmienić uprawnienia musimy posiadać praw do jego edycji (np. być jego właścicielem). Uprawnienia można podawać na kilka sposobów, najpopularniejszy jest zapis ósemkowy:

Składnia polecenia chmod

chmod opcje nazwa_pliku

Przykład użycia polecenia chmod

chmod XYZ nazwa_pliku.php

Opis powyższego przykładu: polecenie spowoduje ustawienie praw dostępu do pliku: nazwa_pliku.php. Zamiast XYZ należy użyć cyfr, które przypisane są odpowiednio do: właściciela (X), grupy (Y) oraz pozostałych (Z).

Dostępne opcje:

• 0 – brak uprawnień,
• 1 – uprawnienia tylko do wykonania,
• 2 – uprawnienia tylko do zapisu,
• 3 – uprawnienia zarówno do zapisu i wykonania,
• 4 – uprawnienia tylko do odczytu,
• 5 – uprawnienia zarówno do odczytu i wykonania,
• 6 – uprawnienia zarówno do odczytu i zapisu,
• 7 – uprawnienia zarówno do odczytu, zapisu i wykonania.

Dostępne dodatkowe parametry:

• -R (zmiana praw dostępu do katalogu oraz do wszystkich plików i podkatalogów, które w nim się znajdują)
• -c (po wykonaniu polecenia wyświetlane jest potwierdzenie udanej zmiany praw dostępu do wskazanego pliku)

Komenda: cksum

Polecenie cksum służy do obliczania i wyświetlania tzw. cyklicznej sumy kontroli nadmiarowej (CRC) dla wskazanego pliku lub wielu plików. Komenda może być używana, np. do sprawdzania czy plik został poprawnie pobrany. Sumy kontrolne CRC trudno znaleźć w sieci Internet, ponieważ najczęściej używane są tzw. hashe MD5 (md5sum).

Składnia polecenia cksum

cksum opcje nazwa_pliku.rozszerzenie

Przykład użycia polecenia cksum

cksum nazwa_pliku.php

Komenda: md5sum

Polecenie mk5sum służy do obliczania i wyświetlania tzw. hasha MD5 dla wskazanego pliku. Najczęściej stosowane jest do sprawdzania czy wskazany plik został poprawnie pobrany z sieci Internet.

Składnia polecenia md5sum

md5sum opcje nazwa_pliku.rozszerzenie

Przykład użycia polecenia md5sum

md5sum nazwa_pliku.php

Komenda: cp

Polecenie cp służy do kopiowania plików i katalogów do wskazanej w poleceniu lokalizacji (np. do innego katalogu).

Składnia polecenia cp

cp opcje źródło_do_skopiowania lokalizacja

Przykłady użycia polecenia cp

cp nazwa_pliku.php /home/katalog/nazwa_pliku.php

cp /katalog/nazwa_pliku.php /home/kowalski/nazwa_pliku.php

cp -R /katalog/ /home/kowalski/katalog/

Dostępne opcje:

• -R (jeżeli plik do skopiowania jest katalogiem, to jest on kopiowany wraz z jego zawartością)
• -a (powoduje zachowanie atrybutów źródłowego pliku)
• -i (jeżeli docelowa lokalizacja istnieje, to wymaga potwierdzenia jego nadpisania)
• -f (powoduje nadpisanie istniejącej docelowej lokalizacji bez żadnego potwierdzenia)
• -p (powoduje zachowanie w nowym skopiowanym pliku właściciela, grupy, uprawnień oraz znacznika czasowego)
• -u (jeżeli docelowy plik istnieje i ma nowszą datę niż źródło, to nie będzie nadpisany)

Komenda: file

Polecenie file służy do określania typu pliku lub wielu plików.

Składnia polecenia file

file nazwa_pliku.rozszerzenie

Przykład użycia polecenia file

file nazwa_pliku.php

Dostępne opcje:

• -z (powoduje zbadanie zawartości skompresowanych plików)
• -f (umożliwia odczyt listy nazw plików ze wskazanego pliku)
• -L (umożliwia sprawdzenie plików wskazanych przy użyciu powiązań symbolicznych)

Komenda: ln

Polecenie ln służy do tworzenia powiązań do wskazanego pliku lub katalogu. Przykładowo, plik nie zostanie skopiowany, a zostanie utworzony tylko odnośnik do źródła.

Składnia polecenia ln

ln opcje źródło cel

Przykład użycia polecenia ln

ln -s -d /nazwa_katalogu nazwa_katalogu2

Dostępne opcje:

• -b (powoduje tworzenie kopii zapasowych nadpisanych plików)
• -d (jeśli masz uprawnienia root, to umożliwia tworzenie tzw. twardych powiązań do katalogów)
• -f (powoduje wymuszenie usuwania istniejących docelowych plików)
• -i (wymusza potwierdzenie kasowania docelowych plików)
• -s (służy do tworzenia tzw. powiązań symbolicznych)

Komenda: ls

Polecenie ls służy do listowania plików i katalogów w obecnej lokalizacji roboczej, w której obecnie się znajdujesz.

Składnia polecenia ls

ls opcje

Przykłady użycia polecenia ls

ls /nazwa_katalogu

Opis powyższego przykładu: spowoduje wylistowanie wszystkich plików i katalogów znajdujących się w katalogu: /nazwa_katalogu.

ls /nazwa_katalogu/dup*

Opis powyższego przykładu: spowoduje wylistowanie wszystkich plików i katalogów, które znajdują się w katalogu: /nazwa_katalogu oraz nazwa zaczyna się od trzech liter „dup”.

ls /nazwa_katalogu| less

Opis powyższego przykładu: jeśli ilość plików i katalogów w katalogu: /nazwa_katalogu jest zbyt duża i nie mieszczą się na Twoim ekranie, to możesz skorzystać z dodatkowego parametru less, który ułatwi ich wyświetlanie.

Dostępne opcje:

• -a (umożliwia listowanie wszystkich plików razem z ukrytymi)
• -B (powoduje nie listowanie kopii zapasowych plików)
• -d (zamiast zawartości katalogów listowane są tylko nazwy katalogów)
• -R (powoduje listowanie wskazanego katalogu wraz z jego podkatalogami)
• -S (służy do sortowania listowanych plików od największych do najmniejszych)
• -t (służy do sortowania listowanych plików od najnowszych do najstarszych)
• -1 (powoduje listowanie tylko jednego pliku w jednej linii)
• -C (powoduje listowanie plików w widoku kolumn)
• -color (służy do kolorowania wyników wylistowanych plików)
• -k (powoduje wyświetlanie rozmiarów wylistowanych plików w kilobajtach)

Komenda: mv

Polecenie mv służy do przenoszenia lub zmiany nazw plików.

Składnia polecenia mv

mv opcje źródło cel

Przykłady użycia polecenia mv

mv nazwa_pliku.php nowa_nazwa.php

Opis powyższego przykładu: spowoduje zmianę nazwy pliku: nazwa_pliku.php na nową nazwę: nowa_nazwa.php.

mv nazwa_pliku.php /nazwa_katalogu/nazwa_podkatalogu/

Opis powyższego przykładu: spowoduje przeniesienie pliku: nazwa_pliku.php do nowej lokalizacji: /nazwa_katalogu/nazwa_podkatalogu

Dostępne opcje:

• -f (powoduje wymuszanie nadpisania istniejących celów bez żadnego potwierdzenia)
• -i (jeśli cel istnieje, to wymaga potwierdzenia jego nadpisania)
• -u (jeśli cel istnieje i ma nowszą datę zmodyfikowania niż źródło, to nie zostanie on nadpisany)
• -b (powoduje utworzenie kopii zapasowych nadpisanych plików)

Komenda: rm

Polecenie rm służy do kasowania plików oraz katalogów (w przypadku katalogów należy użyć dodatkowych opcji).

Składnia polecenia rm

rm opcje nazwa_pliku.rozszerzenie

Przykład użycia polecenia rm

rm nazwa_pliku.php

Dostępne opcje:

• -f (umożliwia skasowanie pliku bez żadnego potwierdzenia)
• -i (przy usuwaniu pliku wymaga potwierdzenia operacji skasowania)
• -r (powoduje usuwanie plików oraz katalogów ze wskazanego katalogu oraz wszystkich podkatalogów)

Komenda: touch

Polecenie touch służy do zmiany daty i czasu ostatniego dostępu i modyfikacji zawartości pliku na obecną datę. Jeśli wskazany plik nie istnieje, to powoduje utworzenie pustego pliku.

Składnia polecenia touch

touch opcje nazwa_pliku

Przykład użycia polecenia touch

touch nazwa_pliku.php